لوپوس اریتماتوی سیستمیک(به انگلیسی: Systemic lupus erythematosus) در پزشکی با علامت اختصاری SLE گونه‌ای از انواع بیماری های خود ایمنی است که در آن سیستم دفاعی بدن، علیه ارگان‌ها و بافت‌های پیوندی خودی عمل کرده و به‌آن‌ها آسیب می‌رساند. زنان در مقابل این بیماری ده‌برابر بیشتر از مردان آسیب‌پذیرند. لوپوس در زبان لاتین به معنی گرگ و اریتما در زبان یونانی به معنی سرخی است. این نام بخاطر شکل لکه سرخ بر پوست است که شبیه جای گازگرفتگی گرگ است. علت دقیق SLE شناخته نشده است. نتیجه این پدیده، به راه افتادن یک سری واکنش های خودایمنی است که باعث ایجاد التهاب در اندام هایی خاصی نظیر مفاصل، کلیه‌ها، پوست و غیره می‌شود. التهاب در بافت بدن با 4 علامت مشخص گرمی، قرمزی، تورم و گاهی‌اوقات با دردناک بودن در لمس نمایان می‌گردد. اگر نشانه‌های التهاب برای مدت های طولانی پابرجا بماند، بافت ها دچار آسیب می‌شوند و عملکرد طبیعی آنان مختل می‌گردد. به دلیل وجود این وقایع، هدف درمانی SLE کاهش التهاب ایجاد شده در این بیماری است. به نظر می‌رسد که عوامل خطر ارثی مختلفی به همراه برخی عوامل محیطی تصادفی موجب برانگیخته شدن پاسخ ایمنی غیرطبیعی می‌شوند. ثابت شده است که عواملی همچون عدم تعادل سطوح هورمونی در هنگام بلوغ و علل محیطی مانند مواجهه با نور خورشید، برخی عفونتهای ویروسی و داروهای خاص موجب تحریک آغاز بیماری می‌شوند. تشخیص لوپوس اریتماتوز سیستمیک شامل موارد زیر هستند: – راش “پروانه ای” ( در بالای گونه ها) – راش پوستی دیسکوئید: قرمزی ناصاف که می تواند باعث زخم شود. – حساسیت بیش از حد به نور خورشید: راش پوستی در واکنش به نور آفتاب. – زخم های غشاء موکوسی: زخم های لایه دهان، بینی یا گلو. – آرتریت: دو یا تعداد بیشتری تورم، حساس شدن مفاصل اندام های انتهایی – پلوریت/پری کاردیت: التهاب بافت داخلی اطراف قلب یا شش ها که معمولاً با درد قفسه سینه در هنگام نفس کشیدن مرتبط است. – غیر طبیعی بودن کلیه: میزان غیر طبیعی پروتئین ادرار یا تجمع عناصر سلولی که cast نامیده می شود. – تحریک مغز: که به صورت تشنج یا سایکوز تظاهر می یابد. – غیر طبیعی بودن عناصر خونی: میزان پایین سلول های سفید یا قرمز خون یا پلاکت ها – اختلالات ایمونولوژیکی: آزمون های ایمنی غیر طبیعی شامل آنتی-DNA یا آنتی بادی های آنتی- Sm Smith، آزمون خونی مثبت کاذب برای سفلیس، آنتی بادی های آنتی کاردیولیپین، آنتی کواگولانت لوپوس، یا آزمون LE prep مثبت. – آنتی بادی ضد نوکلئار: آزمون آنتی بادی ANA مثبت. راه های تشخیص لوپوس: 1-آزمایش خون برای وجود آنتی بادی ضد هسته‌ای 2-عملکرد کلیه 3-زمان لخته شدن خون 4-بیوپسی (نمونه برداری) بافت درمانی برای SLE وجود ندارد. هدف از درمان کنترل علایم شدید که شامل قلب، ریه ها، کلیه ها و سایر اندام ها می شود که اغلب نیاز به درمان توسط متخصصان آن رشته دارد. برای انواع خفیف این بیماری ممکن است از NSAIDها مانند( ایبوپروفن)و استامینوفن استفاده شود. کرم های کورتیکواستروئیدی که برای خارش پوست استفاده می شود. داروی هیدروکسی کلروکین و با دوز پایین کورتیکواستروئید برای نشانه های پوست و ورم مفاصل استفاده می شود. درمان لوپوس شدید تر ممکن است شامل کورتیکواستروئیدها با دوز بالا یا داروهایی که پاسخ سیستم ایمنی را کاهش دهد داروهای سیتوتوکسیک(داروهای بلوک کننده رشد سلول ها ) استفاده می شود. مشکلات شایع در لوپوس 1-مشکلات کلیه: حدود سه‌چهارم بیماران مبتلا به لوپوس، دچار مشکلات کلیوی می‌باشند. این مشکل، فاقد علائم آشکاری می‌باشد. 2-مشکلات قلبی: ورم در اطراف قلب در بیماران مبتلا به لوپوس دیده می‌شود. این مشکل باعث درد در طرف چپ سینه می‌شود. برخی از افراد هم دچار لخته خون و بیماری‌های دریچه قلب می‌گردند. 3- مشکلات ریوی: بافت ریه دچار ورم می‌شود و باعث تنفس مشکل و یا درد سینه می‌گردد. 4-مشکلات گوارشی: معمولا بیماری لوپوس، مشکل گوارشی در پی ندارد. اما برخی افرد دچار دل‌درد، استفراغ، بلع سخت و ورم لوزالمعده یا کبد می‌شوند. این علائم در اثر لوپوس یا داروهای درمان کننده آن می‌باشد. 5-کم خونی: لوپوس و داروهای درمان کننده آن، موجب کم خونی می‌شوند. تعداد کمی گلبول قرمز در خون وجود دارد و به سرعت تخریب می‌شوند. علائم کم خونی شامل: خستگی، تپش قلب و نفس نفس زدن می‌باشد. 6-مشکلات عصبی: سردرد، یک مشکل شایع در این بیماران می‌باشد. مشکلات حافظه، کمتر شایع است. بعضی از بیماران مبتلا به لوپوس دچار سکته مغزی و تشنج می‌شوند. 7-سلامتی روح و روان: بیماران ممکن است دچار افسردگی و عصبانیت شوند.