جزئیات وبلاگ انجمن

انجمن حمایت از بیماران لوپوس

  • Home / پزشکی / تغذیه

تغذیه مناسب بخش مهمی از برنامه ی درمانی برای لوپوس است. رژیم غذایی به خوبی متعادل شده سوخت لازم برای بدن شما را فراهم می کند تا عملکرد طبیعی اش را انجام دهد. هر چند راهنمای غذایی خاصی برای اشخاص مبتلا به لوپوس وجود ندارد، موارد تغذیه ای وجود دارد که شما باید در مورد آن اطلاع داشته باشید. اگر هریک از این موارد برای شما مشکلی ایجاد کرد، با پزشک یا پرستارتان تماس بگیرید. آنها قادر خواهند بود که به شما اطلاعات بیشتری بدهندد و شما را به متخصص تغذیه ی دارای پروانه ی رسمی معرفی کنند.
کاهش وزن یا کاهش اشتها: کاهش وزن در مدت یک سال معمولا توسط افرادی که تازه بیماریشان تشخیص داده شده است، گزارش می شود. کاهش وزن و اشتها می تواند ناشی از خود بیماری یا داروهای باشد که باعث بیماری معده یا زخم های دهانی می شوند. پزشک میزان کاهش وزن شما و دیگر مسائل مربوطه را برآورد خواهد کرد و ایجاد تغییراتی در رژیم غذایی شما را پیشنهاد خواهد داد تا مطمئن شود که شما به طور مناسب تغذیه می کنید و کاهش وزن بیشتری نخواهید داشت.
افزایش وزن: افزایش وزن در صورت مصرف کورتیکواستروئید ها می تواند ایجاد مشکل کند. این داروها اغلب اشتهای فرد را افزایش می دهند و در صورتیکه فرد متوجه نباشد افزایش وزن به صورت ناخواسته اتفاق خواهد افتاد. پزشک شما رژیم غذایی و دیگر مسائل مربوط به آن را بررسی خواهد کرد و برنامه ای برای حفظ وزن و کاهش مقدار اضافه وزن به شما پیشنهاد خواهد داد. برنامه احتمالا شامل رژیم غذایی کم چربی، ورزش و اصلاح عادات خواهد بود. متخصص تغذیه معتبر نیز با بررسی مواد غذایی مورد علاقه و غذاهایی که به آن ها علاقه ندارید و الگوهای تغذیه ای به کمک شما خواهد آمد و می تواند برنامه ی غذایی ویژه برحسب نیازها و سبک زندگی شما برایتان تهیه کند.
مشکل در مصرف داروها : تعدادی از داروها باعث ایجاد اختلالات دستگاه گوارش یا اختلالات GI مانند سوزش معده، آشفتگی معده، تهوع، استفراغ یا زخم های دهانی دردناک شوند. اگر شما مشکلات دستگاه گوارش دارید سریعا با پزشکتان تماس بگیرید. به این دلیل که بسیاری از مسائل مربوط به چگونگی و زمان دریافت این داروها می باشد، میزان یا دوره ی درمان می تواند بعضا تغییر داده شود تا عوارض جانبی نامطلوب را کاهش دهد یا متوقف کند. در برخی موارد، ممکن است پزشک دارو را عوض کند. بسیاری از داروها باید با غذا خورده شوند تا به کاهش عوارض جانبی کمک کنند.
پوکی استخوان: این حالتی است که در آن تراکم استخوان های بدن کاهش می یابد و به آسانی شکسته می شوند. هرچند این حالت اغلب افراد مسن و زنان یائسه را تحت تاثیر قرار می دهد اما می تواند هر فردی را که برای مدت طولانی از داروهای کورتیکواستروئید مصرف می کند تحت تاثیر قرار دهد. پزشک شما تاریخچه ی مصرف داروی شما، برنامه ی درمانی، تغذیه و هر عاملی که شامل حال شما شود را بررسی خواهد کرد. سنجش تراکم استخوان نیز انجام می گیرد. گسترده ترین آزمایش تعیین تراکم مواد معدنی استخوان جذب dual-energy x-ray یا DXAاست. این آزمایش بدون درد، تاحدی شبیه عکس برداری با اشعه ی ایکس اما با دریافت تابش بسیار کمتر می باشد. توصیه ها برای جلوگیری یا کاهش مشکل، احتمالا شامل رژیم غذایی سرشار از کلسیم (1000 تا 1500 میلی گرم در روز) و ویتامین D (800 میلی گرم در روز) و برنامه ای ورزشی که مناسب شماست، می باشند. در صورتی که میزان کلسیم در غذای شما کافی نباشد پزشک مکمل کلسیم را تجویز خواهد کرد. مکمل کلسیم حاوی کربنات کلسیم بهتر است 2 ساعت بعد از غذا مصرف شود.

ماده غذایی

اندازه واحد مقدار کلسیم در واحد
شیر(کلیه انواع شیر) 1 لیوان 325
ماست 1لیوان 300
دوغ 1 لیوان 125
پنیر 1 قوطی کبریت 110
بستنی 1 لیوان 180
کشک معمولی 2 قاشق غذا خوری 145
اسفناج(پخته) نصف لیوان 138
سبزی خوردن 1 پیش دستی متوسط(40گرم) 72
سبزی کوکو- قورمه سبزی-آش(پخته) 3 قاشق غذا خوری 100
پرتغال 1 عدد متوسط (30 گرم) 52
انجیر خشک 6 عدد متوسط 125
انواع نان(بربری- سنگک- تافتون- لواش) 30گرم 50
لوبیا و نخود(پخته) نصف لیوان 60
کنجاله سویا(پخته) 3 قاشق غذاخوری(45 گرم) 33
بادام یک چهارم لیوان 92

  .

فراهم زیستی کلیسم بر حسب منبع غذایی متفاوت است. برای مثال افزایش دریافت فیبر با تعادل منفی کلسیم همراه است. در غلات اسید فیتیک ترکیب اصلی فیبر است که به کلسیم متصل می شود و آن را برای جذب غیر قابل دسترس می سازد. در مقابل، جذب کلسیم از سبزیجات با مقدار کم اگزالات (مثل انواع کلم) تقریبا به اندازه جذب شیر است. ** مقدار کلسیم در همه انواع شیر (بدون چربی، 1%، 2%، و شیر پرچرب) یکسان است.
دیابت ناشی ازاستروئید : دیابت حالتی است که بدن شما نمی تواند میزان انسولین را کاهش دهد تا سطح گلوکز (قند) طبیعی خون را حفظ کند. استفاده ی طولانی مدت از کورتیکواستروئیدها ممکن است باعث دیابت شود که باید با روشی مشابه دیگر افراد مبتلا به دیابت درمان شود. پس از انجام آزمایش تغذیه ای و فیزیکی، احتمالا پزشکتان شما را در برنامه ی تغذیه ای خاصی قرار می دهد. شما می توانید با متخصص تغذیه ای جهت درک جنبه های گوناگون رژیم غذایی و برنامه ریزی برای وعده های غذایی صحبت کنید. امکان دارد برای حفظ سطح طبیعی گلوکز خون نیاز به مصرف دارو داشته باشید. برای برخی افراد، ممکن است یک قرص تجویز شود ولی برای افراد دیگر تزریق انسولین نیاز باشد. اگر شما مبتلا به دیابت ناشی ازاستروئید (پردنیزولون) تشخیص داده شده اید، از پزشکتان بخواهید تا شما را به برنامه ی آموزش دیابت ارجاع دهند. این برنامه ها به افرادی که تازه بیماریشان تشخیص داده شده است کمک خواهند کرد تا در مورد بیماری بیشتر بدانند و شرایط خود را برای داشتن زندگی سالم مدیریت کنند. اگر چنین برنامه ای در محلی که شما زندگی می کنید قابل دسترسی نمی باشد، یک متخصص تغذیه قادر خواهد بود که اطلاعات مورد نیازتان را به شما بدهد.
مشکلات کلیه: به دلیل اینکه کلیه معمولا به دلیل لوپوس آسیب می بینند، پزشکتان احتمالا هر چندوقت یکبار آزمایشات متنوعی برای آگاهی از عملکرد کلیه های شما، تجویز خواهد کرد. اگر وی تشخیص دهد که لوپوس شما کلیه هایتان را تحت تاثیر قرار داده است، هدف های درمانی، حفظ عملکرد کلیه ها تا حد امکان و جلوگیری از وخیم شدن شرایط می باشد. در کنار سایر گزینه های درمانی شما تحت رژیم های غذایی کم پروتئین، کم پتاسیم و کم سدیم قرار می گیرید. یک متخصص تغذیه می تواند برای برنامه ریزی چنین رژیم های غذایی به شما کمک کند. در مورد میزان مصرف آب در بیماران با درگیری کلیه توصیه می شود در حد رفع تشنگی آب مصرف شود و به هیج عنوان آب درمانی توصیه نمی شود. در صورت عدم احساس تشنگی بهتر است بیشتر از 3 تا 4 لیوان آب در روز مصرف نشود.
بیماری های قلبی عروقی: اختلالات قلبی عروقی مربوط به لوپوس، شامل تصلب شرائین و فشار خون بالا است. تصلب شرائین حالتی است که در آن چربی در ساختار داخلی سرخرگ ها رسوب می کند. رسوب ها، جریان خون را کاهش می دهند یا مسیر جریان را می بندند. فشار خون بالا ریسک حملات قلبی یا سکته مغزی را افزایش می دهد. فشار خون بالا می تواند هنگامی که لوپوس به کلیه آسیب زده است، اتفاق بیافتد. اگر پزشکتان تشخیص داد که شما مستعد تصلب شرائین هستید، احتمالا رژیم غذایی کم چرب و برنامه ی ورزشی را باید جایگزین کنید. موارد یاد شده به شما در حفظ وزن مناسب و کاهش سطح کلسترول خون کمک می کنند. رژیم غذایی کم سدیم به تنهایی یا همراه با دارو، در صورتیکه شما فشار خون بالا داشته باشید، جایگزین می شود. این موارد به شما جهت کاهش فشار خون تا سطح طبیعی کمک خواهد کرد.
تغذیه به عنوان یک فاکتور مهم: نه تنها در حفظ سلامتی کل بدن، بلکه در توانایی ایجاد بیماری از دیرباز مورد توجه بوده است . به تدریج در اواسط قرن بیستم، با افزایش دانش بشر در بررسی عامل بیماری های خود ایمن، نقش تغذیه به عنوان یک فاکتور در ایجاد بیماری های روماتولوژیک کم رنگ شد، اما مجدداً از اواخر قرن بیستم تغذیه مورد توجه پزشکان و متخصصین قرار گرفت و تا کنون مطالعات زیادی در رابطه با انواع تغذیه و مکمل های غذایی در ایجاد و درمان بیماری های روماتیسمی انجام شده است. لوپوس به عنوان یکی از بیماری های روماتیسمی از اهمیت زیادی برخوردار است . مشاهده شده است که پایین بودن میزان آنتی اکسیدان هایی مانند ویتامین A، E می تواند باعث بروز این بیماری شود. علی رغم تمامی این اطلاعات ، رژیم مشخص و معینی برای افراد مبتلا به لوپوس وجود ندارد و این شرایط فرد است که رژیم غذایی این بیماران را مشخص می کند. در حقیقت رژیم غذایی، با توجه به عوارض این بیماری بر روی فرد، تاثیر داروها بر روی ارگان های مختلف و متابولیسم مواد مغذی تعیین می شود. مشاهده شده است که بسیاری از بیماران نسبت به شیر، لبنیات و میگو آلرژی دارند و این مواد غذایی را نمی توانند تحمل کنند. بنابراین توجه به برخی نکات و تعیین رژیم غذایی براساس شرایط فرد از اهمیت بسزایی برخوردار است. برخی از بیماران لوپوسی مشکل افزایش وزن دارند، که این مشکل یا براثر مصرف داروهای کورتیکواستروئیدی و یا بر اثر دریافت زیاد کالری به وجود آمده است. این افراد باید سعی در حفظ وزن داشته باشند و با یک رژیم غذایی مناسب از افزایش وزن خود جلوگیری کنندو از طرف دیگر ، عده ای از بیماران به دلیل مشکلات ناشی از خوردن مانند زخم دهان، وزن از دست می دهند. که در این مورد هم، دریافت کالری مورد نیاز بدن و حفظ وزن نرمال بسیار مهم است . البته با مصرف به موقع و صحیح داروها که بسته به نوع دارو می می تواند قبل،بعد و … از غذا باشد، می توان زخم معده ناشی از آنها را کاهش داد. پوکی استخوان که معمولاً در افراد سالمند و یا خانم های یائسه مشاهده می شود، در این بیماران به دلیل مصرف دارهای کورتیکواستروئیدی دیده می شود. لذا مصرف کلسیم و ویتامین D از اهمیت بسزایی برخوردار است . البته درافرادی که مشکل کلیوی دارند مصرف این مکمل ها باید زیر نظر پزشک و با نظر ایشان باشد. مصرف غذاهای غنی از کلسیم مانند شیر، ماست، کشک ، مغزها و هم چنین پیاده روی زیر نور آفتاب جهت سنتز ویتامین D مورد نیاز بسیار مفید است . دیابت (مرض قند) ناشی از مصرف استروئید ها نیز از مشکلات مهم در این بیماران است . در این بیماران، دریافت مواد قندی و نشاسته ای باید طبق یک رژیم غذایی مناسب انجام گیرد و مشاوره تغذیه در این بیماران لازم و ضروری است. بیماری قلبی و فشارخون بالا در این بیماران نیازمند محدودیت دریافت سدیم ( نمک) می باشد. در مورد بیماران لوپوسی ای که بیماری کلیوی دارند باید دریافت پتالسیم، سدیم، فسفر محدود شود. پتالسیم در میوه ها و سبزیجات به وفور یافت می شود. لذا این بیماران باید محدودیت دریافت این مواد غذایی را داشته باشند و زیر نظر یک مشاوره تغذیه خوب باشند. دریافت کمتر نمک هم به این بیماران کمک می کند، چرا که بار کلیه را کاهش می دهد و لازم به ذکر است که در این بیماران نیاز به پروتئین نیز، تغییر می کند. بنابراین با توجه به نکات ذکر شده داشتن یک رژیم غذایی مناسب می تواند برای درمان این بیماران مفید و کمک کننده باشد.